بلبرینگ از قطعات سیستم فنی خودرو‌ها محسوب می‌شود که در برخی صنایع دیگر نیز کاربرد دارد. به منظور تعیین ساختار بلبرینگ‌ها، لقی بلبرینگ‌ها، ابعاد تلرانس و دیگر اطلاعات فنی آن هر بلبرینگ دارای کد فنی مخصوص به خود است. این مشخصه‌ها و استاندارد‌ها در تمامی شرکت‌های سازنده بلبرینگ یکسان بوده و تولید این قطعات بر اساس استاندارد DIN623 انجام می‌شود. البته به این نکته توجه داشته باشید که برخی شرکت‌های تولیدکننده دارای قوانین مخصوص به خود بوده و ممکن است این قوانین در نوشتن پسوند، پیشوند یا شماره اصلی متغیر باشد.
طریقه شماره گذاری بلبرینگ ها
بر اساس استاندارد DIN که توسط کشور آلمان رایج شده است، تمامی بلبرینگ‌ها در اقصی نقاط جهان از جمله اروپا، ژاپن و… از این استاندارد تبعیت می‌کنند. جالب است بدانید که آمریکا و ایران از این قاعده مستثنی بوده و پیرو این استاندارد‌های مجموعه قطعات خود را تولید نمی‌کنند. همانند سایر کالا‌های فنی، بلبرینگ‌ها نیز دارای طریقه شماره‌گذاری مختلف هستند. در واقع شماره‌گذاری آنان از سه بخش پیشوند، پسوند و شماره اصلی تشکیل می‌شود.
- پیشوند: پیشوند‌ها شامل 5 نوع مختلف هستند که در بخش ذیل به معرفی نام اختصاری و ویژگی آن‌ها اشاره خواهیم نمود.
| قفسه با المان های رولر |
Cage with roller elements |
K |
| رینگ جدا شونده |
Removable bearing ring |
L |
| رینگ با مجموعه رولر |
|
R |
| بدنه استیل زنگ نزن رول شده |
Roll body of stainless steel |
S |
| بلبرینگ شیار عمیق از جنس استیل زنگ نزن |
Stainless steel deep groove ball bearing |
W |
- پسوند: پسوند‌ها نیز از این قاعده مستنثی نبوده و انواع مختلفی دارند که هر کدام بیانگر اطلاعاتی به خصوص هستند. شما می‌توانید اطلاعاتی مبنی بر طراحی بلبرینگ، نوع حلقه آب‌بندی، قفسه بلبرینگ، دقت ابعادی، دقت شکل ظاهری قطعات، دقت دورانی و… را با استفاده از پسوند‌ها بیان کنید.
- پسوند‌های طراحی در شماره فنی بلبرینگ‌ها
| بلبرینگ با ظرفیت تحمل بار بالاتر از استاندارد |
A |
| بار اولیه محوری بالا |
UA |
| بدون لقی |
|
| بار اولیه سبک |
|
- پسوند‌های ابعاد شماره فنی بلبرینگ‌ها
| بلبرینگ با سوراخ داخلی مخروطی |
K |
| بلبرینگ با شیار حلقوی در رینگ خارجی |
|
| بلبرینگ با شیار حلقوی و حلقه ضامن |
NR |
| بلبرینگ کف گرد با واشر نشیمنگاه با سطح کروی و واشر تکیه گاه |
NR |
- پسوند‌های آب بند در شماره فنی بلبرینگ‌ها
| دارای آب بند فلزی |
ZZ |
| دارای آب بند پلاستیکی |
RS |
- پسوند‌های جنس مواد قفسه شماره فنی بلبرینگ‌ها
| قفسه فولادی پرسکاری شده |
J |
| قفسه برنجی پرسکاری شده |
Y |
| قفسه برنجی ماشینکاری شده |
|
| قفسه فولادی ماشین کاری شده |
F |
- پسوند‌های دقت ابعادی در شماره فنی بلبرینگ‌ها
| تلرانس عادی |
PN / P0 |
| تلرانس بسته تر از P0 |
|
| تلرانس بسته تر از P6 |
|
| تلرانس بسته تر از P5 |
P4 |
| تلرانس بسته تر از P4 |
|
- پسوند‌های لقی شماره فنی بلبرینگ‌ها
| لقی عادی |
|
| لقی کمتر از C2 |
|
| لقی کمتر از میزان عادی |
C2 |
| لقی بیشتر از میزان عادی |
|
| لقی بیشتر از C3 |
C4 |
| لقی بیشتر از C4 |
C5 |
- شماره اصلی: شماره اصلی بلبرینگ‌ها دارای 4عدد بوده که هر بخش آن دارای معنا و مفهوم خاصی است. رقم اول از سمت چپ مربوط به نوع بلبرینگ‌ها است. در بخش ذیل به معرفی 8نوع بلبرینگ خواهیم پرداخت.
| بال بلبرینگ‌های خود تنظیم |
| این نوع از بلبرینگ‌ها به آب و روغن حساس بوده و تا حد امکان از نفوذ آن‌ها به داخل قطعات جلوگیری می‌کنند. همچنین دارای راهگاهی کروی هستند که به بلبرینگ‌ها مجوز چرخش و انحراف را می‌دهند. |
|
| رولر بلبرینگ‌های بشکه‌ای و کروی |
این گونه از بلبرینگ‌ها نیز از خانواده بلبرینگ‌های خودتنظیم محسوب می‌شوند که دارای رینگ خارجی با سطح کروی هستند. |
| رولر بلبرینگ‌های مخروطی |
بلبرینگ‌های مخروطی دارای شیار‌های داخلی و خارجی هستند که به منظور تحمل بار‌های محوری و شعاعی ایجاد شده است. |
| بال بیرینگ‌های شیار عمیق تک ردیفه |
| بلبرینگ‌های شیار عمیق دارای دو نوع یک ردیف و دو ردیف ساچمه‌ای است. این نوع بلبرینگ دارای میزان تحمل بالا و مقاومت بسیار زیادی است. |
|
| بال بلبرینگ‌های شیار عمیق دو ردیفه |
بلبرینگ‌های شیار عمیق دارای دو نوع یک ردیف و دو ردیف ساچمه‌ای هستند. این نوع بلبرینگ دارای میزان تحمل بالا و مقاومت بسیار زیادی است. |
| بال بلبرینگ‌های کف گرد شیار عمیق |
این نوع بلبرینگ دارای قسمت‌هایی از جمله رینگ داخلی، رینگ خارجی، قفسه، شیار و… است که می‌تواند بار‌های محوری را به خوبی تحمل کند. |
| بلبرینگ‌های تک ردیفه تماس زاویه‌ای |
بلبرینگ‌های تماس زاویه‌ای می‌توانند بار‌های موجود را تنها در یک جهت تحمل کنند. |
| رولر بلبرینگ‌های کف گرد |
شامل قطعات متعددی از جمله قفسه، واشر، ساچمه و… است. امکان تحمل نمودن بار‌های محوری در یک جهت برای این نوع بلبرینگ امکان‌پذیر است. |
شماره دوم در شماره اصلی مربوط به استحکام و مقاومت بلبرینگ‌ها است که نام آن را سری بلبرینگ‌ها نامیده‌اند. لازم به ذکر است به هر مقداری که این شماره‌ها کاهش پیدا کند، ضخامت راه گار‌های داخلی و خارجی، به مقدار اندازه ساچمه‌ها افزایش پیدا می‌کند. این افزایش سبب تحمل نیرو‌های بیشتر توسط بلبرینگ‌ها می‌شود.
| سطح مقطع بسیار نازک |
9 |
| بسیار سبک |
0 |
| تراست بسیار کم |
1 |
| سبک |
2 |
| متوسط |
3 |
| سنگین |
4 |
به دلیل وجود قطر داخلی در انواع بلبرینگ‌ها، شماره 3 و 4 مربوط به بیان ویژگی‌ها و مشخصه‌های آن هستند.
| mm10 |
00 |
| mm12 |
01 |
| mm15 |
02 |
| mm17 |
03 |
- کد‌های سری‌های گوناگون بلبرینگ: شماره یا کد‌های فنی مربوط به ساختار انواع و اقسام بلبرینگ‌ها هستند.
| بلبرینگ شیار عمیق |
42 – 43 – 60 – 62 – 63 – 64 – 160 |
| بلبرینگ تماس زاویه ای |
QJ2 – QJ3 – 32 – 33 – 72 – 73 -173 |
| بلبریگ خود تنظیم |
12 – 13 – 22 -23 – 112 – 113 |
| بلبرینگ مغناطیسی |
BO – E – L – M |
| بلبرینگ تماس زاویه ای کف گرد یک طرفه |
|
| بلبرینگ تماس زاویه ای کف گرد دو طرفه |
|
سخن پایانی
به جهت کاربرد وسیع بلبرینگ‌ها در صنایع مختلف، توصیه می‌کنیم به نکات مربوط به آن‌ها از قبیل شماره‌های فنی، مشخصات ظاهری و… آگاهی داشته باشید تا بتوانید هنگام کار با این ابزارآلات به خوبی نتیجه مطلوبی را کسب کنید. البته به این نکته توجه کنید که برخی از شرکت‌های تولیدکننده بلبرینگ، دارای قوانین و ساختار فنی مربوط به خود بوده و طبق قوانین DIN محصولات خود را تولید نمی‌کنند. شما می‌توانید با دقت در پسوند، پیشوند و شماره اصلی قطعات بلبرینگ، بلبرینگ مورد نظر خود را خریداری کنید.
منبع: بلرینگ آریا
